Autyzm[i] to całościowe zaburzenie rozwoju o charakterze neurobiologicznym. Jest trudne do diagnozowania, ponieważ ma bardzo zróżnicowany charakter, występuje pod wieloma postaciami. Zwykle autyzm ujawnia się przed 3 rokiem życia, ale może również pojawić się praktycznie od razu po urodzeniu. Pełny obraz choroby obserwuje się u dzieci w wieku 2-5 lat. Częściej występuje u chłopców niż u dziewczynek, chociaż u dziewczynek charakteryzuje się cięższym przebiegiem.
Objawy są w różnym stopniu nasilone, różna jest
dynamika zmian. Do typowych objawów należą :
- zaburzenia w sferze interakcji społecznych ograniczony kontakt wzrokowy, opór wobec kontaktów, słabe zdolności naśladowania innych, uboga mimika i ekspresja twarzy, rzadkie uśmiechanie się, bierność, preferencje do samotności, dziecko nie dzieli się swoim zachwytem czy zainteresowaniem.
- problemy z komunikacją : deficyty w porozumiewaniu się, opóźnienie rozwoju mowy, echolalia, uboga ekspresja i gestykulowanie, brak spontanicznych prób nawiązywania kontaktu z innymi. Często ma się wrażenie, że dzieci z autyzmem nie rozumieją komunikatów, które słyszą. Mogą wypowiadać pojedyncze zwroty, ale nie wiedzą co one właściwie znaczą.
- stereotypizacja zachowań, sztywne wzorce zachowania, aktywności i zainteresowań; nietypowe : zabawy, używanie przedmiotów, i przywiązanie do nich, reakcje na dźwięki i smaki; brak wrażliwości na ból, zimno i gorąco.
- zwiększona lub zmniejszona wrażliwość na bodźce : bodźce wywołane wszystkimi rodzajami zmysłów, mogą być dla dziecka autystycznego nie do zniesienia; podobnie dzieje się w przypadku kilku jednoczesnych bodźców.
- niechęć do zmian : rytuały i niezmienność są niezbędne, taka czynność jak przestawianie mebli nie jest akceptowana przez dziecko autystyczne; jeden przedmiot w różnych kolorach to już dwa różne przedmioty dla auty styka.
- czasem u dzieci autystycznych reakcją na otaczający świat jest agresja.
Należy pamiętać, że do dziś nie wytworzyło się jedno
stanowisko naukowców badających autyzm, co do przyczyn powstania tej
choroby, nie wiadomo jak do niej dochodzi. Oto kilka proponowanych
przyczyn:
- komplikacje w czasie ciąży : takie jak strata poprzedniej ciąży, nadciśnienie, drgawki i białkomocz u matki w trakcie ciąży, przyjmowanie leków przez matkę w okresie prenatalnym, krwawienie w czasie ciąży oraz cukrzyca, zaawansowany wiek rodziców.
- uwarunkowania genetyczne : częściej niż w
ogólnej populacji spotyka się zaburzenia : rozwoju i poznawcze, u krewnych osób
autystycznych. Do innych nieprawidłowości genetycznych powodujących autyzm
można zaliczyć : zespół kruchego chromosomu X, stwardnienie guzowate,
fenyloketonuria. Nie mówi się jednak o dziedziczeniu autyzmu.
- nieprawidłowości budowy struktur mózgu, uszkodzenia
centralnego układu nerwowego.
Terapia małych dzieci z autyzmem
Pracując z dzieckiem autystycznym, bardzo ważne jest nawiązanie
z nim kontaktu, co bywa bardzo trudne ze względu na zaburzenia komunikacyjne i
społeczne typowe dla tego typu choroby. Należy zwrócić uwagę nie tylko na
określony rodzaj terapii, ale też na niezmienność przedmiotów w miejscu pracy z
dzieckiem, zapewnienie maluchowi poczucia bezpieczeństwa, obdarzenie go
pozytywnymi uczuciami. Program terapeutyczny powinien być indywidualnie
dostosowany do potrzeb psychofizycznych ucznia.
Jedną z wielu metod wspomagania rozwoju dziecka
autystycznego jest metoda komunikacji alternatywnej ( tzw. piktogramy). Odbywa
się ona według następującego schematu :
- najpierw kodujemy informację, co znaczy, że obrazek konkretnego przedmiotu spełnia rolę nazwy, jest dla autystyka czymś takim, jak dla dziecka zdrowego nazwa przedmiotu;
- następnie wprowadza się nazwy-słowa przedmiotów
codziennego użytku, piktogramy z nazwami części ciała;
- piktogramy z planem dnia w przedszkolu;wywołanie przez
piktogram określonego zachowania ( ukonkretnianie czynności powtarzających się
powoduje zrozumienie znaczenia wizualizacji i wpływa na lepsze zapamiętywanie
czynności , a to na uporządkowanie otaczającego świata w schematy);
- wypracowanie mowy artykułowanej na podstawie utrwalonych
piktogramów i gestów;
- gotowość do nauki czytania.
Cierpliwość, miłość, wsparcie, codzienna praca nad rozwojem
dziecka, wspólna zabawa to klucz do sukcesu!
http://zdrowie.dziennik.pl/dziecko/galeria/411954,1,co-powoduje-autyzm-nowe-odkrycie-galeria-zdjec.html |
Więcej informacji na temat dziecka autystycznego, leczenia i
terapii można znaleźć na stronach :
Zachęcam również do obejrzenia dokumentu ilustrującego życie
codzienne dzieci autystycznych.
[i] Pisula E., Małe dziecko z
autyzmem, Gdańsk 2005
Notbohm E., 10 rzeczy, o których chciałoby Ci
powiedzieć dziecko z autyzmem, 2009
Minczakiewicz E.M., Dziecko niepełnosprawne. Rozwój i
wychowanie, Kraków 2003
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz